Najwybitniejszy poeta włoski, protoplasta humanizmu. Studiował retorykę, gramatykę, filozofię, literaturę i teologię. Był członkiem ruchu poetyckiego dolce stil nuovo. Około 1285 r. ożenił się z Gemmą di Manetto Donati. Wcześniej przeżył nieszczęśliwą miłość do Beatrycze Portinari, która przeprowadziła go w „Boskiej komedii” przez Niebo.
Przez całe życie był związany z Florencją. Brał aktywny udział w życiu republiki, sprawował m.in. urząd priora (1300), członka rządzącej miastem signorii. Od 1302 r., po klęsce ugrupowania Białych, do którego należał, przebywał na wygnaniu.
Najbardziej znanym utworem Dantego jest „Boska komedia”, wizjonerski poemat o podróży przez Piekło, Czyściec i Raj, w którym poeta zawarł kwintesencję średniowiecznej myśli kulturalnej i filozoficznej. Dzieło to zostało również nasycone licznymi wątkami z życia społecznego i politycznego ówczesnych Włoch.