Gottland to kraj horroru, smutku i groteski. Widziany przez Mariusza Szczygła nie ma nic wspólnego ze stereotypową opowieścią o kraju wesołków, zabijających czas przy piwie.
Aktorka Lida Baarova była kobietą, przez którą płakał Joseph Goebbels. Rzeźbiarz Otakar Szvec – twórca największego pomnika Stalina na kuli ziemskiej – postanowił się zabić, nim skończył dzieło. Piosenkarce Marcie Kubiszovej komunistyczny reżim zabronił śpiewać przez dwadzieścia lat i skasował jej nagrania z radiowych archiwów. Legendarny producent obuwia Tomáš Bata stworzył kontrolowane przez siebie miasto dziesięć lat przed pomysłami Orwella. To tylko niektórzy bohaterowie tej książki. Poprzez ich barwne życiorysy Mariusz Szczygieł opowiada o czasach, w jakich przyszło żyć Czechom, o wygórowanej cenie, jaką musieli zapłacić za pozornie nieważne decyzje, i tragicznym splocie przypadku i przeznaczenia, kształtującym życie całych pokoleń.
Reportaże, składające się na tom „Gottland”, czyta aktor teatralny Krzysztof Wakuliński.
„Mądra, ciekawa i potrzebna książka. Poprzez opowieść o losach ludzkich, Szczygieł opowiada skomplikowane dzieje naszych południowych sąsiadów. Zafascynowany niepowtarzalną czeską kulturą i obyczajowością, zmysłem ironii, humorem i sarkazmem, przypomina czeskie spotkania z «historią spuszczoną z łańcucha». Czytamy te opowieści przez pryzmat własnych losów, co czyni lekturę jeszcze bardziej zajmującą. Losy mieliśmy podobne, a jak bardzo odmienne. Pasjonująca książka”.
Adam Michnik