Współczesne teorie oświaty kładą nacisk na rozwój szkoły jako instytucji reagującej na potrzeby społeczności szkolnych oraz jako organizacji uczącej się. Przedstawione w książce badania empiryczne miały charakter nie tylko diagnostyczny, lecz także eksploracyjny.
Monografia podejmuje tematykę pomijaną w większości najnowszych prac dotyczących systemu oświaty. Może więc zostać uznana za pierwszą, która tak szczegółowo analizuje aktualne potrzeby najważniejszych zbiorowości szkolnych: uczniów, nauczycieli i rodziców.
Książka zawiera interesującą diagnozę funkcjonowania niepublicznych szkół podstawowych – m.in. placówki katolickiej – w pierwszym dziesięcioleciu XXI w., rzetelną od strony metodologicznej i wartościową poznawczo, wnoszącą do dotychczasowych badań porównawczych nowe aspekty.
Przedstawiony w publikacji bogaty i starannie zinterpretowany materiał badawczy może stanowić punkt odniesienia nie tylko dla innych szkół niepublicznych, lecz także placówek państwowych.