Dostojnik kościelny, poeta, prozaik, dramatopisarz. Posługiwał się pseudonimami X.B.W. i Michał Mowiński. Urodził się w zubożałej rodzinie magnackiej. Rodzice skłonili go, podobnie jak jego dwóch braci, do wstąpienia do seminarium. Po otrzymaniu święceń kapłańskich w 1759 r. przez dwa lata studiował w Rzymie. Pełnił funkcję sekretarza prymasa Władysława Łubieńskiego i był kapelanem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Z monarchą przyjaźnił się przez wiele lat, dzięki czemu obracał się wśród elity kulturalnej Rzeczypospolitej. Przy wsparciu władcy wspólnie z Franciszkiem Bohomolcem założył w 1765 r. czasopismo „Monitor” wydawane na wzór prasy zachodniej, propagujące oświeceniowy model kultury. W 1767 r. został biskupem warmińskim.
Karierę literacką rozpoczął późno, bo w wieku 40 lat, kiedy podczas słynnych obiadów czwartkowych przedstawił fragmenty poematu heroikomicznego „Myszeidos”. Pochodząca z niego strofa „Święta miłości kochanej ojczyzny” zdobyła wielką popularność i nieformalne miano hymnu państwa. Lata 70. XVIII w. przyniosły wiele doskonałych dzieł tego twórcy. Znalazły się wśród nich: pierwsza polska powieść nowożytna „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki” (1776), pierwsza część „Pana Podstolego” oraz wzbudzający duże kontrowersje, wydany anonimowo poemat heroikomiczny „Monachomachia”. Do szczytowych osiągnięć polskiej literatury klasycystycznej należą napisane w 1779 r. „Satyry” oraz „Bajki i przypowieści”. W latach 1788–89 Ignacy Krasicki, jeszcze jako biskup, wydawał pismo „Co tydzień”. Kilka lat później – w 1795 r. – został arcybiskupem gnieźnieńskim. W uznaniu dla wielkich osiągnięć król odznaczył go Orderem Orła Białego, św. Stanisława oraz medalem honorowym z dewizą „Dignum laude virum musa vetat mori” („Muza nie da umrzeć mężom godnym chwały”).