Poeta nowołaciński i teoretyk literatury epoki baroku, jezuita. Był nadwornym kaznodzieją Władysława IV. Nazywano go Horatius Sarmaticus (łac. sarmackim Horacjuszem) oraz Horatius Christianus (łac. chrześcijańskim Horacjuszem), co dobitnie podkreślało jego zasługi dla poezji nowożytnej. Otrzymał od papieża Urbana VIII najwyższą ówczesną nagrodę literacką „laur poetycki” (łac. poeta laureatus), której prestiż można porównywać z dzisiejszą Nagrodą Nobla w dziedzinie literatury.
Odebrał gruntowne wykształcenie, głównie w ośrodkach jezuickich (Pułtusk, Wilno, Braniewo), a także w Rzymie. Uzyskał tytuł profesora teologii i retoryki na Akademii Wileńskiej, obronił doktorat z filozofii i teologii.
Tworzył po łacinie, która była uniwersalnym językiem ówczesnej elity intelektualnej. Był autorem poezji, pism teoretycznoliterackich („O poezji doskonałej”, „Wykłady poetyki”, „Bogowie pogan”).
Poezja Sarbiewskiego stanowiła wzór dla twórców piszących zarówno po polsku, jak i po łacinie aż do końca XVIII w.; w XIX stuleciu utwory poety tłumaczył na język polski Władysław Syrokomla.