Francuski pisarz. Pochodził z zamożnej rodziny mieszczańskiej, jego ojcem był znany lekarz i epidemiolog Achille Adrien Proust. Studiował prawo na Sorbonie, następnie kształcił się w Szkole Nauk Politycznych. Z planowanej kariery dyplomaty zrezygnował jednak na rzecz dziennikarstwa i literatury. Chory na astmę, zabezpieczony finansowo przez rodziców, nie pracował zawodowo. Publikował w pismach „Le Banquet” i „La Revue Blanche” – część z tych tekstów wydał potem w tomie „Les Plaisirs et les jours” (1896). W tym samym czasie pracował nad powieścią „Jean Santeuil”. Choć książki tej nigdy jej nie ukończył, wiele z pojawiających się na jej stronach motywów znalazło swoje rozwinięcie w pisanym przez długie lata „W poszukiwaniu straconego czasu”. Ta monumentalna powieść, rozpoczęta tomem „W stronę Swanna” (1913), uważana jest za arcydzieło światowej literatury. Siedem tomów, w których swoje odbicie znalazły fascynacje autora, m.in. myślą Johna Ruskina, Henriego Bergsona i Zygmunta Freuda, według krytyków stanowi przełom w dziejach powieści XX w. W nieśpiesznie biegnącej historii Prousta z wątkami autobiograficznymi ważniejsze od akcji stają się po mistrzowsku oddane impresjonistyczne odczucia, realistyczne opisy, sensualizm i psychologizm. Imponuje również liczba około dwustu postaci pojawiających się w powieści. Mimo kłopotów z wydaniem tomu pierwszego, drugi – „W cieniu zakwitających dziewcząt” (1919) – dzięki Nagrodzie Goncourtów przyniósł autorowi rozgłos i uznanie. Pogarszający się stan zdrowia uniemożliwił jednak pisarzowi dokończenie cyklu. Ostatnie dwa tomy „W poszukiwaniu straconego czasu” ukazały się już po jego śmierci w 1922 r., zredagowane przez jego brata Roberta.
Marcel Proust został pochowany na paryskim cmentarzu Père-Lachaise.