Biskup rzymskokatolicki, wielokrotnie odznaczany za wybitne zasługi dla kultury chrześcijańskiej. Po sześcioletnich studiach seminaryjnych 23 czerwca 1963 r. przyjął święcenia kapłańskie, których udzielił mu biskup krakowski Karol Wojtyła. Potem krótko pracował jako wikariusz w Makowie Podhalańskim. W następnych latach odebrał staranną edukację na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W latach 1966–78 był kapelanem ks. kard. Karola Wojtyły, co zapoczątkowało wieloletnią współpracę tych dwóch duchownych oraz ich głęboką przyjaźń. Pełnił funkcję sekretarza osobistego Ojca Świętego Jana Pawła II od chwili wyboru kardynała Wojtyły na Stolicę Apostolską do ostatnich dni jego pontyfikatu (1978–2005). W 1995 r. został Kanonikiem Kapituły Metropolitalnej we Lwowie, rok później mianowano go na protonotariusza apostolskiego, a w 1997 r. na Kanonika Kapituły Metropolitalnej w Krakowie. Rok później otrzymał nominację na biskupa tytularnego San Leone i drugiego prefekta Domu Papieskiego. Sakrę biskupią przyjął z rąk Jana Pawła II 19 marca 1998 r. Pięć lat później został podniesiony do godności arcybiskupiej. 3 czerwca 2005 r. Benedykt XVI mianował arcybiskupa Dziwisza Metropolitą Krakowskim, a na konsystorzu w 2006 r. kreował go kardynałem.
Ksiądz kardynał Dziwisz jest autorem wielu książek, m.in. o tajemnicy kapłaństwa („Bo wezwał Cię Chrystus. Powołanym do kapłaństwa”, „Kapłani. Słudzy wielkiej Tajemnicy”, „Kult św. Stanisława biskupa w Krakowie do Soboru Trydenckiego”). Opublikował też wspomnienia o życiu i wieloletniej działalności duszpasterskiej Jana Pawła II („Dotknąłem tej tajemnicy”, „Świadectwo”, „Pielgrzym miłości. Świadectwo o Słudze Bożym Janie Pawle II”).